Από το 1878 έως το 1925 η Μίλατος ανήκε στο Δήμο Βραχασίου. Το 1925 η Μίλατος γίνεται πρώτη φορά στην ιστορία της αυτόνομη Κοινότητα και παραμένει μέχρι το 1998.
Από το 1999 έως το 2006 η Μίλατος διοικητικά ήταν δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Νεάπολης.
Μετά από τις αντιδράσεις 8 ολόκληρων χρόνων των κατοίκων του Βραχασίου και της Μιλάτου στη συγχώνευση της τοπικής αυτοδιοίκησης με βάση το Σχέδιο Νόμου "Καποδίστριας" (Ν. 2539/2007), το Υπουργείο Εσωτερικών με το άρθρο 30 παρ. 6 του Νόμου 3448/15-3-2006, συστήνει νέο ΟΤΑ με την ονομασία "Κοινότητα Βραχασίου", με διοικητικά όρια τα όρια των πρώην Κοινοτήτων Βραχασίου και Μιλάτου. Έδρα της νέας Κοινότητας ορίζεται ο οικισμός του Βραχασίου.
Κανονικά η Μίλατος θα έπρεπε να αποτελεί κοινοτικό διαμέρισμα της Κοινότητας Βραχασίου.
Όμως στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων που ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2006 (N. 3463/2006(ΦΕΚ Α 114/30.6.2006) στο άρθρο 2 παράγραφος 4 αναφέρεται:
4. Στους Δήμους και στις Κοινότητες που συστήθηκαν με το άρθρο 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α΄), η εδαφική περιφέρεια κάθε Ο.Τ.Α. που καταργήθηκε και κάθε οικισμού που προσαρτήθηκε αποτελεί υποδιαίρεση της ενιαίας εδαφικής περιφέρειας του νέου Δήμου ή της Κοινότητας και ονομάζεται «Τοπικό Διαμέρισμα».
Τοπικά διαμερίσματα αποτελούν, επίσης, οι Δήμοι και οι Κοινότητες που καταργήθηκαν κατόπιν συνένωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1416/1984 (ΦΕΚ 18 Α΄) και 1622/1986 (ΦΕΚ 92 Α΄). «Το ίδιο ισχύει και για τους Δήμους ή τις Κοινότητες που καταργήθηκαν, κατόπιν συνένωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του επόμενου άρθρου, εφόσον δεν είχαν τοπικά διαμερίσματα.»
Αν σε αυτή την παράγραφο του ΚΔΚ είχε προστεθεί και ο αριθμός του νόμου με τον οποίο ιδρύθηκε το 2006 η Κοινότητα Βραχασίου, η Μίλατος θα ήταν διοικητικά κοινοτικό διαμέρισμα της Κοινότητας Βραχασίου. Αυτό όμως δεν έγινε, αν και υπήρξε σχετικό αίτημα έγκαιρα.
Το 2010 με το νόμο 3852 η Κοινότητα Βραχασίου καταργήθηκε ξανά και εντάχθηκε στο Δήμο Αγίου Νικολάου. Στο άρθρο 2 του νόμου αναφέρεται στην παράγραφο 2:
2. Τα τοπικά διαμερίσματα που ορίζονται στο άρθρο 2 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (Κ.Δ.Κ.) (ΦΕΚ 114 Α΄), μετονομάζονται σε τοπικές κοινότητες, εφόσον έχουν πληθυσμό έως και 2.000 κατοίκους και σε δημοτικές κοινότητες εφόσον έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 κατοίκους. Τοπικές ή δημοτικές κοινότητες αποτελούν και οι δήμοι ή οι κοινότητες που καταργήθηκαν ύστερα
από εθελούσια συνένωση σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 410/1995 (ΦΕΚ 231 Α΄) ή συνενώνονται με τον παρόντα νόμο και δεν αποτελούνται από τοπικά διαμερίσματα.
Έτσι ο Καλλικράτης χρησιμοποιώντας το άρθρο 2 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων του 2006 δεν επέτρεψε στη Μίλατο να είναι ξεχωριστή Τοπική Κοινότητα.
Θα μπορούσε βεβαίως να είχε προβλεφθεί αυτό και και με την προσθήκη της φράσης "και οι πρώην Κοινότητες που περιλαμβάνονται στο άρθρο 30 παρ. 6 του Νόμου 3448/15-3-2006" η Μίλατος να θεωρούνταν τοπική κοινότητα.
Με μια απλή προσθήκη της φράσης αυτής στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων που είναι υπό επεξεργασία και ο οποίος θα ψηφιστεί άμεσα λόγω της νέας διοικητικής διάρθρωσης, το ζήτημα μπορεί να τακτοποιηθεί και η Μίλατος να είναι τοπική κοινότητα.
Έχω ξαναγράψει ότι έχει πολύ μικρή ουσιαστική σημασία αυτό. Έχει τυπική.
Κάποιος ανώνυμος σχολιογράφος επιμένει να επαναφέρει αυτό το θέμα με ανώνυμα σχόλια και να αναφέρεται σε μένα, λες και εγώ συντάσσω και ψηφίζω τους νόμους.
Προσωπικά συμμετείχα στον αγώνα των συγχωριανών μου και μόνον αυτό. Δεν διατύπωσα εγώ το αίτημα, ούτε έφτιαξα εγώ τους νόμους.
Όταν το 1997 οι συγχωριανοί μου αποφάσισαν ότι δεν θέλουν την αναγκαστική συνένωση με το δήμο Νεάπολη και ότι θέλουν συνένωση με το Βραχάσι, εγώ είμουν φοιτητής. Συμφωνούσα βεβαίως, αλλά δεν είμουν εκεί, δεν είπα τη γνώμη μου, δεν διαμόρφωσα εγώ την άποψη της τοπικής κοινωνίας. Το αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφίας των Μιλαθιανών για συνένωση με το Βραχάσι διατυπώθηκε εν τη απουσία μου. Όταν το 2001 επέστρεψα από την Αθήνα και, μετά τα τραγικά για την οικογένεια μου γεγονότα, ξεκίνησα να συμμετέχω στον αγώνα και στη διεκδίκηση του αιτήματος, το οποίο τελικά επετεύχθη το 2006. Τα γράφω αυτά για να αντιληφθούν κάποιοι πως το αίτημα των Μιλαθιανών για συνένωση στο Δήμο Βραχασίου δεν υπήρξε προσωπική επιλογή, ούτε δική μου, ούτε κανενός άλλου. Υπήρξε συναπόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Μιλαθιανών (ακόμα και κάποιων που στην πορεία "μήδισαν")!
Όταν το 1997 οι συγχωριανοί μου αποφάσισαν ότι δεν θέλουν την αναγκαστική συνένωση με το δήμο Νεάπολη και ότι θέλουν συνένωση με το Βραχάσι, εγώ είμουν φοιτητής. Συμφωνούσα βεβαίως, αλλά δεν είμουν εκεί, δεν είπα τη γνώμη μου, δεν διαμόρφωσα εγώ την άποψη της τοπικής κοινωνίας. Το αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφίας των Μιλαθιανών για συνένωση με το Βραχάσι διατυπώθηκε εν τη απουσία μου. Όταν το 2001 επέστρεψα από την Αθήνα και, μετά τα τραγικά για την οικογένεια μου γεγονότα, ξεκίνησα να συμμετέχω στον αγώνα και στη διεκδίκηση του αιτήματος, το οποίο τελικά επετεύχθη το 2006. Τα γράφω αυτά για να αντιληφθούν κάποιοι πως το αίτημα των Μιλαθιανών για συνένωση στο Δήμο Βραχασίου δεν υπήρξε προσωπική επιλογή, ούτε δική μου, ούτε κανενός άλλου. Υπήρξε συναπόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Μιλαθιανών (ακόμα και κάποιων που στην πορεία "μήδισαν")!
Σχετικά με το αν έγραψα σε άλλο μπλογκ "η Μίλατος , ένα χωριό του Βραχασίου" δεν έχω υπόψιν μου κάτι τέτοιο. Αλλά και να έχει γραφεί δεν είναι λάθος, αφού έχει ιστορική βάση (ένταξη της Μιλάτου στο Δήμο Βραχασίου για 47 χρόνια 1878-1925). Και έχει βεβαίως και πραγματική και νομική βάση, αφού μέχρι τις 31/12/2010 η Μίλατος ανήκει διοικητικά στην Κοινότητα Βραχασίου!
Γιώργος Μανουσάκης
Γιώργος Μανουσάκης
