28 Οκτ 2008

εκπομπή για την 28η Οκτωβρίου


Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εκπομπές για την 28η οκτωβρίου παρακολούθησα πριν από λίγο στη ΝΕΤ. Η Μ. Τσουκαλά είχε καλεσμένο τον Λάκη Σάντα, τον αγωνιστή που κατέβασε μαζί με τον Μανώλη Γλέζο τη Χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη στις 30 Μαϊου του 1941. Ώριμος και μεστός από νοήματα και γεγονότα ο λόγος του παλιού αγωνιστή έδινε στον τηλεθεατή την ευκαιρία να καταλάβει την πραγματική κατάσταση και το κλίμα της εποχής εκείνης.

Νομίζω ότι η ΝΕΤ σήμερα τίμησε με τον καλύτερο τρόπο την εθνική επέτειο, αφού και το πρωί παρουσίασε μια εκπομπή - ντοκουμέντο με μαρτυρίες πολεμιστών του ελληνοϊταλικού πολέμου. Προσωπικά δεν παρακολουθώ πολύ τηλεόραση, νομίζω πάντως ότι η ΝΕΤ διαφέρει κατά πολύ από τους υπόλοιπους σταθμούς, ειδικά όσον αφορά σε γεγονότα και επετείους.

σημαία

σημαία σε μπαλκόνι σπιτιού στην οδό εθνικής αντιστάσεως (δρόμος λαϊκής αγοράς) στον Άγιο Νικόλαο

27 Οκτ 2008

πτηνά...

Χήνα στη λίμνη Αγίου Νικολάου

Κόκοραςμε κότες στο κοτέτσι της μάνας μου στη Μίλατο


πάπια στη λίμνη Αγίου Νικολάου

Παγώνια στον περίβολο της Μονής Παλλιανής στο Ηράκλειο


Κόκορας με φραγκόκοτα στο κοτέτσι του Χριστοφή στη Μίλατο

24 Οκτ 2008

Παγκόσμια ημέρα κατά της παχυσαρκίας

Η σημερινή ημέρα (24/10) αποτελεί παγκόσμια ημέρα κατά της παχυσαρκίας. Θα ήθελα να καταθέσω την προσωπική μου εμπειρία για το θέμα αυτό, μια που υπήρξα για πολλά χρόνια θύμα αυτής της ασθένειας.

Ελπίζω η δική μου εμπειρία να βοηθήσει και κάποιους άλλους.

Από παιδί υπήρξα παχύσαρκος. Είμουν αυτό που συνήθως ονομάζουμε "χοντρούλης" ή "στρουμπουλό" παιδί. Αν και μεγάλωσα σε χωριό και το διαιτολόγιο του ημερήσιου φαγητού ήταν περίπου στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής, η κατανάλωση γλυκών και σνακς (γαριδάκια , μπισκότα κλπ) με ανάγκαζε να είμαι πάντα αρκετά κιλά πάνω από το φυσιολογικό βάρος της ηλικίας μου. Η κατάσταση μου χειροτέρεψε μετά τα 25, όταν πλέον ελλατώθηκε η άθληση και ο τρόπος διατροφής μου χειροτέρεψε και ουσιαστικά μετατράπηκε σε κατανάλωση έτοιμου φαγητού (γύροι, πίτσες κλπ). Σταδιακά, με διάφορα σκαμπαναβεσμάτα, έπαιρνα όλο και περισσότερο βάρος και έφτασα με ύψος 1.87 να ζυγίζω περισσότερο από 180 κιλά. Ψυχολογικά το έπαιζα άνετος με το θέμα αυτό, αφού είμουν άτομο με πολλές δραστηριότητες, αλλά οι σωματικές και ψυχολογικές βλάβες ήταν αναπόφευκτες. Πρίζονταν τα πόδια μου, ενώ και τη νύχτα δεν κοιμόμουν κανονικά, αφού είχα άπνοιες. Αν και δεν καπνίζω, κουραζόμουν με το παραμικρό ενώ ακόμα και το να ανέβω σκάλες ήταν κάτι πολύ δύσκολο για μένα.

Προφασιζόμενος τις διάφορες δραστηριότητες μου , δεν είχα προσπαθήσει να καταπολεμίσω την ασθένεια με τη βοήθεια ειδικού, παρά το ότι δεχόμουν συνεχώς παρεναίσεις από άτομα του οικογενειακού και φιλικού μου περιβάλλοντος. Τελικά, τον Μάρτιο του 2007, επισκέφθηκα τον ενδοκρινολόγο κ. Μπούκη στο Ηράκλειο. Με υπέβαλε σε ιατρικές εξετάσεις, μου έκανε λιποομέτρηση και με ζύγισε. Είμουν τότε 170 κιλά με μάζα λίπους σώματος 54 kg. Ο κ. Μπούκης συνεργάζεται με την εταιρία prevent που παρέχει ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους με διαιτολόγιο, λιπομετρήσεις και λήψη συμπληρώματος διατροφής. Στόχος είναι η μόνιμη απώλεια βάρους σε βάθος χρόνου με παράλληλη αλλαγή του τρόπου ζωής.

Από την πρώτη στιγμή έκανα ακριβώς αυτό. Πρόσθεσα στη ζωή μου την καθημερινή άσκηση. Στη φάση βέβαια αυτή, η μόνη άσκηση που μπορούσα να κάνω ήταν το περπάτημα. Ξεκίνησα λοιπόν καθημερινό περπάτημα για περισσότερο από δύο ώρες την ημέρα. Το θετικό ήταν ότι είχα τον απαραίτητο χρόνο, ενώ και η περιοχή μου προσφέρεται για μακρύς και όμορφους περιπάτους. Συνδύασα το περπάτημα με παράλληλες ασχολίες, όπως τη φωτογραφία και το να ακούω μουσική και έτσι το έκανα ακόμα πιο ευχάριστα και δημιουργικά. Παράλληλα ακολουθούσα κατά γράμμα με την πολύτιμη βοήθεια της μητέρας μου το διαιτολόγιο, αφού κάθε τροφή ζυγιζόταν με ζυγαριά ακριβείας. Το συμπλήρωμα διατροφής το λάμβανα κάθε πρωί και βράδυ με άπαχο γιαούρτι και μου διασφάλιζε ότι ο οργανισμός μου θα είχε όλα τα απαραίτητα στοιχεία (πρωτεϊνες, βιταμίνες κπλ) παρά την απώλεια βάρους. Επισκεπτόμουν τον γιατρό κάθε 3 εβδομάδες, μου έκανε λιπομέτρηση, με ζύγιζε και υπολόγιζε αν είχα χάσεις λίπος, νερό ή μύες.

Από την πρώτη στιγμή τα αποτελέσματα ήταν θετικά. Ξεκίνησα χάνοντας 12.5 κιλά και στη συνέχεια σταθεροποιήθηκα στην απώλεια 3- 4 κιλών καθε 3 με 4 εβδομάδες. Όσο έχανα βάρος, τόσο πιο πολύ θάρρος έπαιρνα, αφού όλοι το παρατηρούσαν και μου το έλεγαν. Κατάφερα μέσα σε ένα χρόνο να χάσο 70 κιλά και τον Μάρτιο του 2008 ζύγιζα 100 κιλά με μάζα λίπους 13 kg.

Η ζωή μου άλλαξε τελείως. Σήμερα συνεχίζω να παρακολουθούμαι από τον κ. Μπούκη, ζυγίζω 102 με 103 κιλά, αλλά έχω σταθεροποιηθεί στο βαρος αυτό εδώ και 7 μήνες. Ασκούμαι το λιγότερο 3 φορές την εβδομάδα πηγαίνοντας γυμναστήριο. Το γυμναστήριο μου διασφάλισε την απουσία χαλάρωσης στο σώμα μου, ενώ μπόρεσα να ξαναφτιάξω κανονικό μυϊκό σύστημα. Επίσης περπατάω σε κάθε ευκαιρία. Δεν παίρνω το αυτοκίνητο για αποστάσεις που μπορώ να περπατήσω τουλάχιστον 20 λεπτά, ενώ όποτε έχω αρκετό χρόνο κάνω περιπάτους στην περιοχή γύρω από τον Άγιο Νικόλαο.

Νοιώθω αρκετά καλά γιατί μπόρεσα να χάσω τόσα πολλά κιλά με τρόπο φυσιολογικό, χωρίς χειρουργική επέμβαση ή φαρμακευτική θεραπεία. Πλέον ο τρόπος ζωής μου και διατροφής μου έχει αλλάξει ριζικά και αυτό είναι η πιο καλή εγγύηση για την αποφυγή υποτροπής. Πολύτιμη υπήρξε και συνεχίζει να είναι για μένα η ιατρική παρακολούθηση. Ακόμη σημαντική υπήρξε και εξακολουθεί να είναι η στήριξη από το οικογενειακό φιλικό και προσωπικό περιβάλλον. Το πιο σημαντικό βέβαια ήταν η εσωτερική δύναμη της απόφασης ότι πρέπει να προσπαθήσω να νικήσω αυτήν την ασθένεια που με ταλαιπωρούσε για χρόνια. Ελπίζω να συνεχίσω να έχω αυτή τη δύναμη και ελπίζω τη δύναμη αυτή να την έχουν ή να την αποκτήσουν και άλλοι άνθρωποι που τους ταλαιπωρεί και τους απειλεί η ίδια ασθένεια, η παχυσαρκία!

23 Οκτ 2008

Ανέκδοτα για τον Γιώργο Παπανδρέου


Στο ιστολόγιο του Βασίλη Παπουτσάκη διάβασα μερικά διασκεδαστικά ανέκδοτα για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου και σκέφτηκα να τα μοιραστώ μαζί σας.

Οι σύνδεσμοι είναι :

ανεκδοτάκια για τον Γιωργάκη (πακέτο πρώτο)

ανεκδοτάκια για τον Γιωργάκη (πακέτο δεύτερο)

20 Οκτ 2008

αραξοβόλια




οι φωτογραφίες είναι από πρόσφατο περίπατο μου στον όρμο "Καθολικό", λίγο έξω από τον Άγιο Νικόλαο.

"καβαλαρία" με το γάϊδαρο του παππού

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που μεγάλωσα σε χωριό και που πρόλαβα να γνωρίσω αρκετά στοιχεία από τον αγροτικό τρόπο ζωής που για αιώνες είχε επικρατήσει στην ελληνική ύπαιθρο. Μια από τις αγαπημένες μας ασχολίες όταν είμασταν παιδιά, όποτε μας την επέτρεπαν, ήταν η "καβαλαρία" δηλαδή η ιππασία με τα γαϊδουράκια που χρησιμοποιούσαν οι οικογένειες μας για τις αγροτικές εργασίες και για τις μετακινήσεις τους. Δυστυχώς σήμερα τα γαϊδούρια έχουν αντικατασταθεί από τα 4χ4 και η "καβαλαρία" για τα παιδιά έχει αντικατασταθεί από τα playstation και τα gameboy.

Σήμερα το πρωί χάρηκα όταν αντιλήφθηκα τα γειτονάκια μας στη Μίλατο, την Κάλλια, το Νίκο και την Ασπασία, να έχουν βγει για βόλτα, "καβαλαρία", με το γαϊδαρο του παππού της Κάλλιας, τον τελευταίο τετράποδο γάϊδαρο που απέμεινε στο χωριό μας. Μαζί τους βέβαια ήταν και η γιαγιά, που είχε το νου της μην τυχόν κάποιος από τη συντροφιά παρεκτραπεί, ή το γαϊδούρι ή τα παιδιά!

17 Οκτ 2008

στον υγροβιότοπο Αλμυρού, μέρος δεύτερο

Ο Αλμυρός στον Άγιο Νικόλαο είναι ένας από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της Κρήτης. Πρόκειται για ένα εκτεταμένο παραθαλάσσιο σύστημα αβαθών νερών που ρέει από υφάλμυρες ελοκρηνείς πηγές και που απαρτίζεται από αλμυρόβαλτους, καλαμιώνες και αμοθίνες. Είναι έκτασης περίπου 80.000 τ.μ. και έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή φυσικού κάλους. Παρά το γεγονός ότι η οικολογική του συνέχεια διακόπτεται από το τμήμα του βόρειου οδικού άξονα που διατρέχει την περιοχή, ο Αλμυρός είναι πνιγμένος στις καλαμιές, στις νερόφυλες φυτοκοινωνίες και σε άλλα υδρόβια είδη φυτών.

Η πανίδα του Αλμυρού περιλαμβάνει κέφαλους και χέλια, καθώς και μια μεγάλη ποικιλία πουλιών όπως τσαλαπετεινούς, αγριόπαπιες και ερωδιούς. Υπάρχουν ακόμα μαυρόπαπιες και χαλκόκοτες. Παρουσία σημειώνουν επίσης και οι χελώνες. Η χλωρίδα εκτός από τις καλαμιές και τα βούρλα συμπληρώνεται από ευκαλύπτους, φοίνικες και αλόφυτα ενώ στους γύρω λόφους κυριαρχεί η αγριελιά, η χαρουπιά και ο σκίνος.




οι πληροφορίες προέρχονται από την ιστοσελίδα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Νεάπολης, ενώ οι φωτογραφίες από πρόσφατο περίπατο μου στην περιοχή.

16 Οκτ 2008

στον υδροβιότοπο Αλμυρού στον Άγιο Νικόλαο

Ένας πολύ όμορφος περίπατος που μπορεί να πραγματοπιήσει κάποιος από τον Άγιο Νικόλαο είναι προς τον υδροβιότοπο του Αλμυρού, ο οποίος απέχει λιγότερο από 20 λεπτά περπάτημα από το κέντρο της πόλης. Πρόκειται για μια παραλία, νοτιοανατολικά της πόλης, στην οποία εκβάλει ένα ποταμάκι που συγκεντρώνει νερά από τοπικά ρυάκια και πηγές που υπάρχουν στην περιοχή. Το μέρος είναι γεμάτο καλαμιές, ενώ στο ποταμάκι ζουν χελώνες και ψάρια, και στις καλαμιές υπάρχει μεγάλη ποικιλία πουλιών.

10 Οκτ 2008

ο αγώνας μας ως παράδειγμα

Ο οκτάχρονος αυτοδιοιηκητικός αγώνας των κατοίκων της περιοχής μας για τη δημιουργία της Κοινότητας Βραχασίου, πέρα όλων των άλλων, είναι σημαντικός και γιατί έδειξε ότι οι τοπικές κοινωνίες όταν αγωνίζονται μπορούν να πετυχαίνουν τους στόχους τους. Αυτή είναι μια άποψη που τη συμμεριζόματαν τα περισσότερα μέλη της επιτροπής αγώνα, αφού είμασταν σίγουροι ότι θα γίνουμε παράδειγμα και για άλλες περιοχές.

Πρόσφατα πρόσεξα μια επιστολή του καθηγητή κου Πανδή, μέλους της επιτροπής αγώνα κατά του ΧΥΤΑ της Λευκίμμης στην Κέρκυρα, όπου ακριβώς αναφέρεται ο αγώνας μας ως παράδειγμα επιτυχούς προσπάθειας των τοπικών κοινωνιών.
Αναφέρει ο κ.Πανδής στην επιστολή του: "Το κύριο όμως θέμα αυτή τη στιγμή είναι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί και χαρακτηρίζεται από την κλιμακούμενη αντίδραση των Λευκιμμιωτών στην δημιουργία και λειτουργία του ψευτοΧΥΤΑ, όχι στα λόγια μόνον, αλλά στην πράξη. Αυτό απλά σημαίνει οτι ο «ΧΥΤΑ» δεν θα περάσει. Γιατί όταν ο λαός αντιδρά αποφασιστικά τίποτα δεν περνά κόντρα στη θέληση του. Είναι δεκάδες οι περιπτώσεις, που έχουν ανατραπεί όχι μόνον διοικητικές αποφάσεις, αλλά και νόμοι του κράτους. Ας αναφέρω ένα μόνο παράδειγμα γνωστό σε όλους, το χωριό Βραχάσι του Νομού Λασηθίου Κρήτης, που πάλεψε κόντρα στον νόμο για την αυτοδιοίκηση, τον επονομαζόμενο «Καποδίστρια» και νίκησε. Εξάλλου , «φωνή λαού , οργή Θεού» !"

Προσωπικά, παρακολουθώ τον αγώνα των κατοίκων της Λευκίμμης μέσα από την ιστοσελίδα τους, έχω συνυπογράψει το κείμενο υποστήριξης και ελπίζω να τα καταφέρουν ώστε να διακοπεί το έργο.

Επίσης, μια άλλη περίπτωση που ο αγώνας μας χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα ήταν όταν δημοσιοποιήθηκε η μελέτη του Ινστιτούτου της ΚΕΔΚΕ για τον καποδίστρια 2 και οι περισσότερες εφημερίδες προσπαθώντας να προβλέψουν αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες ανέφεραν ότι αναμένονονται νέα "Βραχάσια". Χαρακτηριστικό είναι το πρωτοσέλιδο παράδειγμα του Ελεύθερου Τύπου.

9 Οκτ 2008

προς Spileon

Παλιά πινακίδα έξω από το χωριό μου που δείχνει την κατεύθυνση προς το σπήλαιο (spileon!) Μιλάτου

8 Οκτ 2008

περπάτημα στον Άγιο Νικόλαο

Τα τελευταία χρόνια έχω γίνει φανατικός υποστηρικτής του περπατήματος, μέσα και έξω από την πόλη. Άλλωστε το περπάτημα και η σωματική άσκηση έχουν δράσει ιδιαίτερα ευεργετικά και στη δική μου υγεία. Δυστυχώς όμως, ειδικά στις πόλεις, οι περισσότεροι προσπαθούν να αποφεύγουν το περπάτημα και μετακινούνται παντού με μηχανοκίνητα οχήματα, κυρίως αυτοκίνητα και μηχανάκια ακόμα και για τις πιο μικρές αποστάσεις. Αυτό βέβαια βλάπτει πολύ το κοινωνικό σύνολο και το περιβάλλον.

Στον Άγιο Νικόλαο, μια πόλη με 12.000 περίπου κατοίκους, όσο και αν φαίνεται παράξενο το κυκλοφοριακό πρόβλημα είναι οξύτατο, όχι μόνο λόγω της τουριστικής κίνησης αλλά κυρίως λόγω της νοοτροπίας "και για τσιγάρα πάω με το αυτοκίνητο". Ενώ, ακόμα και αν αφήσει κανείς το αυτοκίνητο στην άκρη της πόλης η μεγαλύτερη δυνατή απόσταση που μπορεί να διανύσει δεν ξεπερνά τα 15 λεπτά περπάτημα, παρόλαυτα οι περισσότεροι παίρνουν το αυτοκίνητο στο κέντρο και παρκάρουν όπως και όπου βρουν χωρίς να σέβονται ούτε τα άλλα οχήματα ούτε τους πεζούς. Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη και απογοητευτική, αν και γνωρίζω ότι τα ίδια γίνονται στις περισσότερες πόλεις και χωριά (!) της χώρας μας.

Τέλοσπάντων, εγώ εξακολουθώ να απολαμβάνω τους περιπάτους σ΄ αυτή την -κατά τα άλλα- πολύ όμορφη πόλη και μοιράζομαι μαζί σας κάποιες φωτογραφίες που τράβηξα σήμερα το πρωί περπατώντας προς το γυμναστήριο:


Η παραλία "Αμμούδι" όπως φαίνεται από την οδό Λασιθίου. Στο βάθος ο όρμος και το ξενοδοχείο "St. Nikolas Bay".


Το "Αμμούδι" όπως φαίνεται από τον πεζόδρομο του παραλιακού


"βάρκα στο γυαλό" και στην άκρη το νησάκι των Άγιων Πάντων


Πλοίο ξεφορτώνει στο λιμάνι, ενώ σε πρώτο πλάνο φαίνεται η κατασκευασμένη πλαζ των ξενοδοχείων "Coral" και "Ερμής".

7 Οκτ 2008

Φωτογραφίες από το σπήλαιο Μιλάτου

Τις παρακάτω φωτογραφίες τις τράβηξα το Δεκέμβρο του 2005 σε μια επίσκεψη στο ιστορικό σπήλαιο του χωριού μου. Περισσότερες πληροφορίες για το σπήλαιο Μιλάτου μπορείτε να δείτε εδώ.













6 Οκτ 2008

Το δράμα του σπηλαίου της Μιλάτου

Tο Φεβρουάριο του 1823, 2500 – 3000 γυναικόπαιδα από τη Βουλισμένη, τη Λατσίδα και τη Μίλατο, μαζί με 150 οπλοφόρους, για να αποφύγουν το γιαταγάνι του Χασάν Πασά, που είχε περάσει από φωτιά και σίδερο το Λασίθι, ήλθαν στο σπήλαιο αυτό για να σωθούν.

«ο σπήλιος είν’ απόκεντρος, δεν θα τον βρουν οι Τούρκοι,
αλλά και να τον εύρουνε δεν θα τονε πατήσουν,
γιατί θα μπούνε μες σ’ αυτόν εξήντα παλικάρια,
που με την μπάλα ημπορούν την τρίχα να μοιράσουν.»
(Διαλυνά, Άπαντα, Χανιά 1927, σ. 165)Όμως, κάποιος Τούρκος από τη Βουλισμένη, ο Τερζαλής ή Ντερές, που καταγόταν από τους εξωμότες Βενετσάνους Δραγανίγους, το πληροφορήθηκε και ειδοποίησε τον Χασάν Πασά. Αυτός έστειλε τον γαμπρό του Μωχάμετ Αλή Χουσεϊν Μπέη με 5000 στρατιώτες για να τους πιάσει ζωντανούς. Οι καπετάνιοι του Μεραμπέλλου που είχαν δικούς τους μέσα στο σπήλαιο, άρχισαν τον κλεφτοπόλεμο, και παρόλο που τα πολεμοφόδια τους ήταν ελάχιστα, έκαναν μεγάλη ζημιά στους Τούρκους. Μα κι εκείνοι που ήταν μέσα στο σπήλαιο του κτυπούσαν και σκότωσαν αρκετούς.Έτσι η πολιορκία του σπηλαίου μάκραινε πολύ και σκοτώθηκαν πολλοί Τούρκοι. Τα τρόφιμα και το νερό, που ήταν στερνιασμένο στο βάθος του σπηλαίο, λιγόστευαν. Η πείνα και η δίψα άρχισε να βασανίζει τρομερά τους πολιορκούμενους. Άρχισαν να πεθαίνουν οι πιο γέροι. Στο μεταξύ γεννούνταν και άλλοι. Μέσα στο σπήλαιο γεννήθηκαν 40 παιδιά τις μέρες της πολιορκίας.
Οι Τούρκοι ‘φεραν κανόνια και κτυπούσαν στο στόμιο του σπηλαίου από το απέναντι ύψωμα. Για να σταματούν τα βόλια των κανονιών οι πολιορκούμενοι έβαζαν στο στόμιο τα στρώματα και τα παπλώματα τους. Οι Τούρκοι τους καλούσαν να παραδοθούν, κάνοντας τους όρκους, πως δεν θα τους πειράξουν. Μα οι Χριστιανοί δεν πίστευαν τους όρκους των. Περίμεναν τους δικούς τους καπετάνιους να τους σώσουν. Πραγματικά οι Καπετάνιοι του Μεραμπέλλου και του Λασιθιού, αλλά και της Δυτικής Κρήτης, με 2500 άνδρες ήλθαν να βοηθήσουν. Μα ο Χασάν Πασάς είχε πολυάριθμο στρατό, 16000 άνδρες, κανόνια και άφθονα πολεμοφόδια και τροφές.

«Μ΄ ασκέρια μόνο τακτικά, τριανταδυό χιλιάδες,
Με χώρις τους Γενίτσαρους και τους εντόπιους Τούρκους,
Τραβά κανόνια εκατό κι άμετρους τσεπανέδες.»
(Διαλυνά, Άπαντα, Χανιά 1927, σ. 157)

Άνισος αγώνας. Οι πιο πολλοί οπλοφόροι του σπηλαίου κατόρθωσαν κι΄ έφυγαν μια νύκτα, για να ενωθούν με τους άλλους επαναστάτες.

Η πολιορκία κράτησε εικοσιδύο ημέρες. Στην πείνα και στην δίψα των πολιορκούμενων προστέθηκε και η δυσωδία των νεκρών. Οι Τούρκοι, για να αναγκάσουν τους έγκλειστους να βγουν άναψαν φωτιά στην είσοδο του σπηλαίου, με αποτέλεσμα να γεμίσει από καπνούς. Δημιουργήθηκε αποπνικτική ατμόσφαιρα και οι πολιορκούμενοι αναγκάστηκαν σε έξοδο.
Άρχισαν να βγαίνουν από το σπήλαιο πρώτα οι οπλοφόροι. Μόλις βγήκαν ξέχασε τους όρκους του ο Χουσεϊν και διατάσσει: μαχαίρι στους γκιαούρηδες. Τα 30 παλικάρια που πρωτοβγήκαν σφάζονται μπρος στα μάτια των γυναικόπαιδων, που τα έχασαν και άρχισαν να τρέχουν εδώ και εκεί «σαν πουλιά κυνηγημένα από το λούπη». Οι Τούρκοι τα μάζεψαν και άρχισαν να τα δένουν. Τα α κορίτσια και τις νέες γυναίκες τις έδεναν μεταξύ τους τη μια με την άλλη με τις πλεξούδες τους. Τους άλλους τους έδεναν με σκοινιά και αλυσίδες, τον ένα πίσω από τον άλλο και τους οδηγούσαν προς την τοποθεσία «Αγόροι». Από εκεί τους πήγαν στο καινούριο χωριό, Ο Χουσεϊν χάρισε την πιο όμορφη σκλάβα στον πασά.

Ο πασάς διέταξε και χώρισαν τους γέρους, 500, και τους οδήγησαν στην τοποθεσία «Γραμπέλλες», όπου επέλασε το ιππικό του και τους ποδοπάτησαν τα άλογα όλους. Έπειτα έκοψαν τα κεφάλια τους και τα έκαμαν πυραμίδα σ΄ ένα αλώνι. Με τους αιχμαλώτους ήταν και 18 παπάδες, που άλλους σκότωσαν και άλλους έκαψαν ζωντανούς, αφού πρώτα τους έκοψαν τα 3 δάκτυλα με τα οποία έκαναν το σταυρό τους. Τα βρέφη τα έσφαξαν και τις μανάδες πούλησαν σκλάβες. Αυτό ήταν το τέλος του δράματος του σπηλαίου της Μιλάτου.Τα εγκλήματα που διέπραξε ο Χασάν Πασάς στους έγκλειστους του σπηλαίου, τα πλήρωσε, ύστερα από μερικές μέρες. Φεύγοντας από τη Μίλατο στρατοπέδευσε στο Καστέλι πεδιάδας, σχεδιάζοντας να προχωρήσει στη Μεσαρά. Αλλά βγήκε για σεργιάνι στον κάμπο του Καστελίου και αφηνίασε το άλογό του και τον έριξε κάτω. Η πτώση ήταν τέτοια που δεν πρόφτασε να πει ούτε λέξη. Τον έθαψαν στον περίβολο του Αγίου Τίτου στο Ηράκλειο.

Μέσα στο σπήλαιο κτίστηκε το 1937 ναϊδιο αφιερωμένο στον Άγιο Θωμά και μνημείο με κάποια από τα οστά των πεσόντων και κάθε χρόνο εορτάζεται η επέτειος του δράματος την Κυριακή του Θωμά και ψάλεται επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των νεκρών.

Βιβλιογραφία:
«Η Κρήτη», Στέργιου Σπανάκη,
«Απομνημονεύματα του περί της αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών», Κ. Κριτοβουλίδη,
«Ιστορία της Κρήτης», Ι. Μουρέλλου.