13 Μαΐ 2019

Αυτοδιοίκηση ή ετεροδιοίκηση στις τοπικές κοινωνίες;


Ο οκτάχρονος αγώνας των κατοίκων των πρώην Κοινοτήτων Βραχασίου και Μιλάτου ενάντια στην αναγκαστική συνένωση με το Δήμο Νεάπολης μέσω του σχεδίου “Ι. Καποδίστριας” αποτέλεσε  μια επίμονη και δυναμική αντίδραση των τοπικών κοινωνιών ενάντια στην κατάργηση του δικαιώματος στην αυτοδιοίκηση.
Περιπτώσεις σαν τη δική μας υπήρξαν και άλλες ανά την Ελλάδα, ενώ στη συνείδηση των μικρών τοπικών κοινωνιών τα σχέδια “Καποδίστριας” και “Καλλικράτης” έχουν καταγραφεί ως καταστροφικά για τη συνέχιση ύπαρξης των χωριών, αφού στα  χρόνια εφαρμογής τους πολλά χωριά ανά την Ελλάδα ερήμωσαν και απέμειναν σε αυτά μόνο οι γηραιότεροι, να περιμένουν μοιρολατρικά την πλήρη ερήμωση.

Στους δήμους – μαμούθ του Καλλικράτη και του “Κλεισθένη”οι κάτοικοι των χωριών και των τοπικών κοινωνιών  και οι εκπρόσωποι τους έχουν πια το ρόλο του κομπάρσου, αφού τα εκλογικά μεγέθη μεταφέρουν την τοπική εξουσία στα αστικά κέντρα και έτσι οι κάτοικοι των χωριών έχουν χάσει πλέον κάθε ουσιαστικό δικαίωμα λόγου και απόφασης στα θέματα αυτοδιοίκησης του τόπου  στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Τα υποτιθέμενα Κοινοτικά Συμβούλια που δημιούργησε ο Κλεισθένης έχουν ελάχιστες ουσιαστικές αρμοδιότητες και δυνατότητες. Παράλληλα, οι συνεχόμενες οικονομικές περικοπές του κράτους και των μνημονίων εις βάρος της αυτοδιοίκησης αποτελούν το χειρότερο δυνατόν οικονομικό περιβάλλον για ουσιαστικά έργα ανάπτυξης στις τοπικές κοινωνίες.

 Όπως έχει πει ο  Μανώλης Γλέζος, μετά τα σχέδια Καποδίστριας και Καλλικράτης δεν έχουμε πλέον στις τοπικές κοινωνίες αυτοδιοίκηση αλλά ετεροδιοίκηση.

Στην Ελλάδα πριν τον Καλλικράτη είχαμε 1.034 Ο.Τ.Α, με μέσο όρο περίπου 10.000 κατοίκους ανά δήμο και μετά τον Καλλικράτη  έχουμε 325 δήμους με μέσο όρο περίπου 30.000 κατοίκους ανά δήμο.
 Αντίθετα, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο μέσος όρος είναι 5.100 κατοίκους ανά δήμο. Βλέπουμε δηλαδή ότι ακόμα και πριν το Καλλικράτη οι δήμοι μας ήταν διπλάσιοι σε μεγέθος από τους Ευρωπαϊκούς.

Ας δούμε τί συμβαίνει σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες:

ΓΑΛΛΙΑ: 36.683 δήμοι. Το 95% των γαλλικών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων. Η Γαλλία, με τους 36.683 Πρωτοβάθμιους ΟΤΑ, κατέχει το 40% των δήμων και κοινοτήτων όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: 16 ομόσπονδα κρατίδια, 323 επαρχίες-αγροτικές περιοχές, 12.196 δήμοι και 116 πόλεις- επαρχίες. Πάνω από το 75% των γερμανικών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΙΤΑΛΙΑ: 8.101 δήμοι. Το μέσο μέγεθός τους είναι 7.270 κάτοικοι και το 71% των ΟΤΑ έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΙΣΠΑΝΙΑ: 8.111 δήμοι. Ο μέσος πληθυσμός των Πρωτοβάθμιων ισπανικών ΟΤΑ είναι 5.430 κάτοικοι, ενώ το 85% των δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΑΥΣΤΡΙΑ: 197 αστικοί δήμοι, 755 προάστια και 1.290 χωριά. Περισσότερο από το 90% των αυστριακών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων, ενώ μόνο πέντε δήμοι έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο των 100.000 κατοίκων.

Επίσης στις χώρες της Ε.Ε. η αυτοδιοίκηση διαχειρίζεται μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ κάθε χώρας, κατά μέσο όρο το 12.7%, τη στιγμή που στην Ελλάδα η αυτοδιοίκηση διαχειρίζεται μόλις το 2% του ΑΕΠ και είναι τελευταία χώρα της Ε.Ε. (και) σε αυτόν τον τομέα.

Συνεπώς οι όποιες τοπικές ανεξάρτητες κινήσεις σε χωριά, καλό θα ήταν στις διεκδικήσεις τους να περιελάμβαναν την αλλαγή του Καλλικράτη και του Κλεισθένη με  κατάτμηση των  Δήμων σε μικρότερους, και την αντικατάσταση των ασφυκτικών μνημονιακών οικονομικών πολιτικών στο χώρο της αυτοδιοίκησης.